Browsing Category

Gezond

Gezond

Meer wedstrijden winnen door tijdsverschil?

Deze zomer staan het EK voetbal en de Olympische Spelen weer op het programma. Topsporters zullen ruim de tijd nemen om zich voor te bereiden op deze sporttoernooien. Diverse factoren hebben invloed op de sportprestaties zoals training, voeding, slaap en jetlag. Zelfs het tijdstip van de dag heeft invloed op je sportprestaties!

Dat wordt door je biologische klok bepaald. Aan het eind van de middag is je spier- en knijpkracht namelijk het meest optimaal. Ongeacht of je nu een ochtend- of avondmens bent. Veel topsporters passen hun schema hier ook op aan.

Een jetlag kan dus grote invloed hebben op het presteren van topsporters. Zelfs als een sporter niet naar de andere kant van de wereld hoeft te reizen. Ik neem even Europa als voorbeeld. Europa bestaat uit 4 tijdzones. Als het in Engeland 18.00 uur is, is het in Moskou 3 uur later. Laat ik dat eens vertalen naar Champions League voetbalwedstrijden. Arsenal speelt een Champions League wedstrijd tegen Spartak Moskou. Alle wedstrijden beginnen om 20.45 midden Europese tijd. Voor de voetballers van Arsenal is het dan 19.45 uur, maar voor de voetballers uit Moskou is het al twee uur later. Bij een returnwedstrijd heeft Arsenal wederom het voordeel van het tijdsverschil omdat de spelers van Moskou met een mini jetlag kampen.

Clubs uit het westen van Europa hebben dus altijd een klein voordeel door het positieve tijdsverschil ten opzichte van clubs uit het oosten van Europa. Zou dat de rede zijn dat zo vaak Spaanse, Engelse of Duitse clubs er met de beker vandoor gaan…?

 

Gezond

Een uurtje extra licht?!

Afgelopen weekend is de klok weer een uur vooruit gezet. Zomertijd! Hoe heerlijk is het om in de avond weer wat meer licht te hebben! En dat al lekker in maart. Maar er is geen extra uurtje licht. We verschuiven onze werkdag ten opzichte van het licht. Wat wel gebeurt, is dat we een uur korter slapen. En daar hebben nou juist veel mensen last van. Onze biologische klok is gemiddeld 24 uur en 12 minuten. Hierdoor moet ons ritme dagelijks worden bijgesteld. Dat gebeurt door het licht in de ochtend. En door te sleutelen aan de tijd waarop het licht wordt, lopen wij steeds uit de pas.

In maart begint het in de ochtend weer net wat eerder licht te worden en dan wordt de klok een uur vooruit gezet. Daarmee zijn we weer een maand terug in de tijd. Vooral avondmensen hebben last van de overgang naar de zomertijd. Bij avondmensen loopt de biologische klok nu eenmaal langzamer dan bij ochtendmensen. Een uur eerder naar bed zit er niet echt in, terwijl ze wel een uur eerder op moeten staan.

Te vaak wordt het belang van slaap nog onderschat. Slaap heeft invloed op ons immuunsysteem, stofwisseling en onze cognitieve processen. Je merkt zelf dat je door slaaptekort vermoeider en prikkelbaarder bent. Je maakt sneller fouten en bent minder creatief. De dagen na het ingaan van de zomertijd gebeuren meer ongelukken en ligt het aantal hartinfarcten hoger.

Ons gedrag wordt bepaald door het ritme van licht en donker, niet door onze horloge. Het doet ons meer slecht dan goed volgens verschillende wetenschappers. Tijd dus om de zomertijd volledig af te schaffen!

 

Interview met Marijke Gordijn (Rijksuniversiteit Groningen | Stichting Onderzoek Licht & Gezondheid)

Brabants Dagblad 29 maart 2016

 

Gezond

Goed gevoel

Ervaar jij het ook wel eens dat je ergens binnenkomt en je je niet prettig voelt? Je kunt alleen niet bedenken hoe dat komt. Of dat je juist minder energie krijgt in een ruimte die slecht verlicht is? Of dat je denkt: ‘wow, wat zie ik er goed uit!’

Licht heeft effect op onze gemoedstoestand. Maar dat wil niet zeggen dat overal veel licht moet zijn. In een bar of restaurant is het prettig om in gedimd, warm licht te zitten. Een warme lichtkleur verhoogt de sfeer. Je ontspant en voelt je relaxed. Alles draait om de juiste verlichting op de juiste plek.

Op kantoor wil je je kunnen concentreren. Die concentratie en alertheid verhogen we door een koelere kleurtemperatuur met een hogere intensiteit te gebruiken.

Zeker in de retail kan juiste verlichting het koopgedrag van klanten bevorderen. Heel subtiel. Door de juiste kleur te gebruiken, kan al snel dat doel worden bereikt. Wanneer de verlichting in een winkel goed is afgestemd op kleding, thema of eigenschappen van een product verandert de winkelbeleving.

Belangrijk is dus om de kleurtemperatuur en lichtintensiteit voor de juiste gelegenheid en ruimte te bepalen zodat iedere ruimte optimaal tot zijn recht komt en jou een goed gevoel geeft!

 

Good light, good life, good feeling!

 

Gezond

LED’s stay healthy!

De Gezondheidsraad waarschuwde het kabinet vorig jaar over de gezondheidsrisico’s van het toegenomen gebruik van ledlampen. Te hoge lichtsterktes en relatief ‘blauw’ licht hebben negatieve effecten op onze biologische klok en kan zelfs oogaandoeningen veroorzaken. Maar klopt die beredenering wel?

De NSVV (Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde) stelt op basis van wetenschappelijke kennis dat de gezondheidsrisico’s veel groter worden ingeschat dan ze in werkelijkheid zijn.

Witte leds blijken niet per definitie meer blauw licht te bevatten dan andere (traditionele) lichtbronnen. Vooral het toegenomen gebruik van licht bijvoorbeeld laat in de avond of nacht werkt verstorend op slaap en de biologische klok.

Zoals ik al in één van mijn eerste blogs vermeldde, zijn begin deze eeuw lichtgevoelige receptoren in onze ogen ontdekt die een grote rol spelen bij ons dag- en nachtritme. Lichtblootstelling van kunstlicht of beeldschermen op het verkeerde moment van de dag kan ervoor zorgen dat onze biologische klok wordt verstoord. We weten dat licht het nachthormoon melatonine onderdrukt, maar ook het tot laat in de avond je hersenen te blijven prikkelen met je smartphone, tablet, e-reader of laptop bevordert het in slaap komen niet. En – en??

Beeldschermen zouden volgens de Gezondheidsraad kunnen leiden tot het beschadigen van het netvlies. Toch denkt de NSVV dat het risico kleiner is dan het lijkt doordat ledlampen voorzien zijn van lenzen, diffusoren en reflectoren om het licht te kunnen sturen waardoor je zelden direct in de lamp kijkt. Daarbij zijn de lichtintensiteiten van lampen en beeldschermen vele malen kleiner dan wanneer je buiten in het daglicht bent.

Voldoende licht overdag en zacht warm kunstlicht in de avond werkt in ieder geval positief op je nachtrust. Gewoon weer terug naar de ouderwetse slaapkamer om te slapen en…

 

Gezond

Slaap je gezond!

Een bekende uitspraak van Joop Zoetemelk: “de Tour win je in bed”. Regelmatig hoor je mensen roepen dat ze maar weinig slaap nodig hebben en daar heel trots op zijn. Immers, slapen is in hun ogen verspilde tijd. Tijd die je ook aan andere (belangrijkere) zaken kunt besteden.

Maar slaap is nou juist zo vreselijk belangrijk om goed te kunnen presteren, gezond en fit te blijven!

Het nachthormoon melatonine regelt het dag- & nachtritme. Zodra het donker wordt, wordt dit stofje aangemaakt. Terwijl jij slaapt, is je lichaam druk bezig de boel te ‘resetten’. Dat maakt dat melatonine het grootste antioxidant in je lichaam is. Melatonine ondersteunt daarnaast je hart- en bloedvatenstelsel, ondersteunt je immuunsysteem, heeft een gunstige werking op ouderdomsverschijnselen en vermindert spanningen. Tijdens de diepe slaap komen ook groeihormonen vrij die eiwitsynthese stimuleren en zorgen voor fysiek herstel en opbouw van spieren. Ook is ons brein tijdens het slapen actief bezig om alles wat je overdag hebt geleerd en meegemaakt, op te slaan en te verwerken.

Om een goede nachtrust te hebben, zijn een aantal factoren van belang: een rustige omgeving en een donkere, koele kamer. Enne… zo min mogelijk stress.

 

Voor vanavond: slaap lekker en morgen gezond weer op!

Gezond

‘Blue Monday’: vandaag met gratis lichttherapie!

Het zal je zeker niet ontgaan zijn vandaag: het is weer ‘Blue Monday’! De 3e maandag van het jaar zou de meest deprimerende dag van het jaar zijn. Buiten is het donker, somber en nat…

Uhhh, kijk naar buiten! Vandaag maandag 18 januari 2016 is een prachtige winterdag: vrieskou met een heerlijk zonnetje!

Ga naar buiten voor gratis lichttherapie. Even een halfuurtje de zon in en die frisse lucht opsnuiven. Buiten dat bewegen goed is voor lichaam én geest, krijg je een heerlijke energieboost door het daglicht dat op je netvlies valt.

Dat geldt overigens voor de hele herfst- en winterperiode. Probeer iedere dag even wat extra daglicht tijdens bijvoorbeeld je lunchwandeling te krijgen. Dat activeert je weer om de middag beter door te komen.

Werk ze nog!

 

Gezond

Eet jij op de goede momenten?

VOEDING, LICHT EN DE BIOLOGISCHE KLOK

 

Onze sociale klok loopt niet meer synchroon met onze biologische klok. Door de komst van kunstlicht verlengen we onze dagen, de 24- uurs economie zorgt ervoor dat we ook in de nacht (moeten) werken, en het internationale reizen leidt tot jetlags.

Licht is synoniem aan lichamelijke activiteit en eten. Donker is het signaal voor rust, slaap en vasten. Tegenwoordig is ons gedrag veel meer los komen te staan van het dag- en nachtritme. Steeds minder mensen zijn overdag nog buiten en krijgen daardoor weinig daglicht. Daarbij hoeven we steeds minder lichamelijke inspanning te leveren, maar gaat de voedselinname tot ’s avonds laat door. Deze verstoring van natuurlijke ritme leidt tot gezondheidsklachten en meer kans op overgewicht en diabetes 2.

 

Hoe komt dat nou eigenlijk?

In de ochtend is het lichaam gevoeliger voor insuline dan in de avond. Dat zou kunnen betekenen dat ’s avonds eten sneller tot insuline ongevoeligheid en diabetes leidt. Ook de vetstofwisseling wordt door de biologische klok beïnvloedt. Op ‘verkeerde’ momenten eten heeft invloed op vetopbouw en vetafbraak. In de nacht verbranden we vet, terwijl overdag juist vet wordt aangemaakt en opgeslagen in het vetweefsel. Als je de hele dag en zeker in de avond door blijft eten of snacken wordt eerst die energie verbruikt en blijf je dus vet stapelen.

Nog een tip: onderzoekers denken dat ontbijten bij voldoende (en het juiste) licht positieve effecten heeft op de opname van voedingsstoffen!

 

Gezond

Overgewicht door licht in de nacht?!

Gezond leven. We zijn er steeds meer mee bezig. Ook ik. Iedere dag bewegen en gezond eten. Niet veel mensen realiseren zich dat een goed dag-nachtritme ook invloed heeft op ons gewicht. Verstoring van het dag- en nachtritme kan leiden tot overgewicht doordat bruin vet minder energie verbrandt als het ’s nachts licht is! Dat is even een eye openener.

Even een korte uitleg: wanneer de dagen korter en kouder worden maakt ons lichaam meer bruin vet aan om in de winter de  lichaamstemperatuur op peil te houden. Aanmaak van bruin vet gebeurt dus niet alleen onder invloed van temperatuur maar ook licht! Normaal gezien zorgt een optimaal dag- en nachtritme ervoor dat het bruine vet actief energie verbrandt. Licht fungeert als ‘reset’ voor de biologische klok. Wanneer het aantal donkere uren kleiner wordt gemaakt door kunstlicht, lijkt het erop dat die reset functie niet meer goed werkt. Energie die niet door het bruine vet wordt verbrand, wordt in het lichaam opgeslagen als wit vet. Dit kan overgewicht en diabetes type 2 als gevolg hebben.

En daar gaan we met ons goede eet- en sportgedrag. Slaap lekker en lekker lang!

 

Gezond

Wekker weg en uitslapen!

“Voor 10.00 uur beginnen met werken is ongezond”

Daar dromen velen van: opstaan wanneer je uitgeslapen bent. Hoe lekker zou dat zijn. Vroege vogels hebben daar weinig last van, maar het merendeel vindt het wakker worden met de wekker een kleine ramp.

Het is onze maatschappelijke wekker die ons meestal wakker maakt: opstaan om naar school of naar werk te gaan.

Inmiddels is wetenschappelijk bewezen dat werken van 9 tot 5 ongezond is. Dat heeft alles te maken met onze biologische klok. Die zorgt er nl voor dat we het moeilijk hebben ons vroeg op de dag te concentreren. En dat duurt wel tot ons 55e jaar! Dat klinkt als muziek in de oren voor langslapers. Toch is er ook een tegengeluid.

Een gerenommeerde slaapdeskundige denkt dat later opstaan geen oplossing is, maar er toe leidt dat mensen ook later gaan slapen. Je verschuift het probleem alleen maar. Mensen die fit en gezond willen zijn, moeten gewoon vroeger gaan slapen. Dat het slaapritme bij velen in de war is, is niet de schuld van de zon. Je lichaam is afgestemd op het zonlicht. Kunstlicht heeft ons slaapritme onnatuurlijk gemaakt. Met de komst van kunstlicht is ons slaapritme onnatuurlijk geworden. Daarbij zenden moderne tv- en computerschermen, led-lampen en smartphones meer blauw licht uit. Dat blauwe licht is nu juist het deel dan het daglicht dat de hersenen aanspoort om wakker te blijven! In de avond krijgen de hersenen dus de verkeerde signalen.

Avondmensen hebben het maar knap lastig in een maatschappij van 9 tot 5. Dat geldt overigens ook voor pubers en jong volwassenen. Die slapen echt niet uit om hun ouders te pesten. Ze zitten in een fase van hun leven dat ze avondmens zijn.

 

Gezond

Jetlag door wintertijd??

Komend weekend wordt in de nacht van zaterdag 24 oktober op zondag 25 oktober om 03.00 uur de klok weer een uur terug gedraaid. Een uur langer slapen. Hoe lekker is dat! Veel mensen gaan daarom die nacht nog maar een uurtje langer door.

Maar wist je dat je door dit extra uur langer slapen het gevoel van een jetlag kunt krijgen?

Een jetlag is een verstoring van je 24-uurs ritme oftewel je biologische klok. En veel mensen hebben last van die verstoring.

In de avond zegt onze digitale wekker dat het pas 22.00 uur is, terwijl je natuurlijke klok al 23.00 uur aangeeft. Gevolg is vermoeidheid in de avond en in de ochtend niet je bed uit kunnen komen. Voor sommige mensen duurt het minstens een week voordat ze aan dit nieuwe ritme gewend zijn.

 Een paar tips om deze mini jetlag tegen te gaan: 

  • Zoek in de ochtend zo veel mogelijk daglicht op of maak gebruik van een daglichtlamp. Hierdoor wordt je melatonine (nachthormoon) onderdrukt en stijgt de cortisolspiegel die ervoor zorgt dat je je fit gaat voelen
  • Ga iedere avond een kwartier eerder slapen dan je gebruikelijk doet. Kijk voordat je gaat slapen geen tv meer of op je tablet/telefoon
  • Zoek in de ochtend zo veel mogelijk daglicht op of maak gebruik van een daglichtlamp. Hierdoor wordt je melatonine (nachthormoon) onderdrukt en stijgt de cortisolspiegel die ervoor zorgt dat je je fit gaat voelen

Slaap lekker!