Browsing Tag

cortisol

Gezond

ENERGIEKER EN GELUKKIGER DOOR DAGLICHT!

 

Daglicht maakt je energieker en geeft je geluksgevoel een boost. En nee, daar hoef je niet persé de Galibier voor te beklimmen. Daglicht is een belangrijk onderdeel van je gezondheid. Iedere dag een flinke wandeling buiten doet al wonderen. Vooral in de eerste helft van de ochtend en/of na je lunchpauze. Je lijf en brein krijgen een heerlijke oppepper.

Naast het feit dat je in beweging bent, zorgt daglicht voor allerlei interne biologische en fysiologische processen. Onder invloed van daglicht worden diverse hormonen gestimuleerd zoals cortisol (energiehormoon) dat o.a. je energieniveau, alertheid en uithoudingsvermogen verhoogt. Ook wordt serotonine (gelukshormoon) gestimuleerd dat invloed heeft op je geheugen, stemming, emotie en seksuele activiteit.

Als je overdag voldoende daglicht hebt gekregen, maak je in de late avond en nacht voldoende melatonine aan waardoor je nachtrust sterk verbetert. Een goede nachtrust zorgt weer voor een goede balans en herstel van je lichaam.

En lukt het uiteindelijk toch te weinig om overdag naar buiten te gaan doordat bijvoorbeeld je werk dat niet toelaat? Zet je bureau zo dicht mogelijk bij een raam of denk eens aan werkplekverlichting met daglichtsimulatie. Een prima alternatief!

Goed licht, goed leven, goed gevoel!

 

Gezond

Goodbye blue Monday, hello happy Monday!

Ieder jaar weer een terugkomend fenomeen: blue Monday. De meest deprimerende dag van het jaar. Maar dat hoeft niet! Ga naar buiten en ga een ‘lichtje scheppen’.

Heb jij vanochtend al een flinke wandeling of fietsrit gemaakt? Daar zul je de rest van de dag profijt van hebben. Ochtendlicht geeft je energie! Zelfs op deze sombere, bewolkte dag.

Daglicht bestaat simpel gezegd uit alle kleuren van de regenboog en verandert gedurende de dag van lichtkleur. Van koelwit licht in de ochtend naar warmwit licht in de avond.  In de ochtend heeft daglicht een hoger ‘blauw’-aandeel. Dat koele licht zorgt in de vroege ochtend voor een extra boost van cortisol: je energiehormoon. Cortisol zorgt ervoor dat je fit aan je dag kunt beginnen.

Geen tijd in de vroege ochtend? Probeer dan rond of na lunchtijd nog naar buiten te gaan. Een boost aan daglicht rond deze tijd zorgt ervoor dat je middagdip wordt onderdrukt. En heb je helemaal geen tijd om naar buiten te gaan, dan kun je altijd nog gebruik maken van een lichtbril of daglichtlamp.

 

Boost your energy!

 

Gezond

Fitter de wintermaanden door!

Aankomend weekend verzetten we voor de zoveelste keer de klok weer een uur achteruit. In de ochtend nog even een uur eerder licht, maar in de avond al weer vroeg donker. Ieder najaar is dat weer wennen: de donkere wintermaanden zijn nu echt aangebroken!

Toch is het belangrijk dat we in de wintermaanden zo vroeg mogelijk kunnen worden blootgesteld aan ochtendlicht. Alle voorstanders van de permanente zomertijd ten spijt. Ochtendlicht zorgt ervoor dat het nachthormoon melatonine wordt onderdrukt en dat cortisol extra wordt gestimuleerd om fit aan de dag te beginnen. Bij een permanente zomertijd zou het in december rond 09.30 uur licht worden! Toch ontkomen we er niet aan om een aantal maanden per jaar in het donker naar ons werk te gaan. Half slaperig stappen we in de auto of op de fiets. Het kost duidelijk meer moeite om wakker te worden als de zon nog niet is opgekomen.

Wanneer ik fit op een afspraak wil verschijnen, gebruik ik in de ochtend een lichtbril. Voordat ik de auto instap heb ik al die extra energyboost gehad. Wel zo handig in het verkeer. Overdag probeer ik een moment te vinden om naar buiten te gaan. En wanneer dat niet lukt, heb ik in ieder geval mijn lichtbril nog om de ‘afterlunch’dip te onderdrukken!

Naast de lichtbril zijn er nog meer oplossingen zoals daglichtlampen of verlichting die de daglichtcyclus nabootst. Deze kun je bijvoorbeeld op je thuiswerkplek gebruiken. Met een beetje geluk werk je al op een kantoor met zgn integratieve verlichting.

 

Bekijk onderstaand filmpje waarom de wintertijd zo belangrijk is.

https://www.youtube.com/watch?v=SLWVgHeyVOA

 

Gezond

#DOESLIEF: meer daglicht in 2020!

Nee, geen nieuwe SIRE-campagne. Wel meer aandacht voor jezelf! De meeste goede voornemens sneuvelen al na een paar weken. Stoppen met alcohol, gezonder eten, meer bewegen… Het blijft voor velen lastig om gedrag en gewoontes blijvend aan te passen. Toch kan één gewoonte behoorlijk positieve effecten hebben op je gezondheid: vaker naar buiten gaan!

Daglicht is belangrijk onderdeel van je gezondheid. Iedere dag minimaal een half uur naar buiten doet al zoveel met je lijf en brein. Zelfs op een bewolkte dag is het daglicht vele malen sterker dan thuis of op kantoor.

Naast het feit dat je in beweging bent, zorgt daglicht voor allerlei interne biologische processen. Onder invloed van daglicht worden diverse hormonen gestimuleerd zoals cortisol (stresshormoon) dat o.a. je energieniveau, alertheid en uithoudingsvermogen verhoogt. Ook wordt serotonine (gelukshormoon) aangemaakt dat invloed heeft op je geheugen, stemming, depressie, emotie en seksuele activiteit.

Als je overdag voldoende daglicht hebt gekregen, maak je in de late avond en nacht voldoende melatonine aan waardoor je nachtrust sterk verbetert. Een goede nachtrust zorgt weer voor een goede balans en herstel van je lichaam!

In de winter moeten we echter veel langer naar buiten voor eenzelfde effect als bijvoorbeeld in de zomer. En helaas hebben we die tijd niet altijd. Een groot aantal mensen heeft in deze periode last van chronische vermoeidheid of neerslachtigheid (winterblues) als gevolg van een tekort aan daglicht. Een half uur in de ochtend tijdens je ontbijt voor een daglichtlamp of een lichtbril zorgt ervoor dat je fit aan je dag kunt beginnen en je lekkerder in je vel komt te zitten!

 

Een heel mooi daglichtrijk 2020!

 

Gezond

RHYTHM of LIFE! (2) Hoe werkt jouw biologische klok?

Even weer een oude blog tevoorschijn gehaald. De meeste mensen ervaren licht om te kunnen zien. Als de zon opkomt, staan we op en als het donker wordt gaan we slapen. We doen kunstlicht aan om in het donker nog iets te kunnen zien. Maar het dagelijks ritme van licht en donker zet vele andere processen in ons lichaam in gang.

Iedere dag wordt je biologische klok door het ochtendlicht gereset. Hierdoor kun je een 24-uurs ritme aanhouden. Je dag- en nachtritme staan sterk onder invloed van licht. In die 24 uur spelen zich allerlei processen af in je lichaam. Zo beïnvloedt daglicht o.a. je lichaamstemperatuur, je bloeddruk, je spijsvertering en afgifte van vele hormonen. Ochtendlicht zorgt er bijvoorbeeld voor dat je energiehormoon cortisol wordt gestimuleerd om weer fit aan de dag te beginnen. Je lichaamstemperatuur en je bloeddruk stijgen. In de loop van de ochtend is je alertheid het hoogst. Zo halverwege de middag zijn je coördinatie en reactiesnelheid op z’n best. Eind middag, begin avond zijn je spier- & knijpkracht op z’n top. Goed om dan naar de sportschool te gaan! Dat hangt ook samen met het bereiken van je hoogste lichaamstemperatuur en bloeddruk. Wanneer in de avond de lichtintensiteit en -kleur afneemt -dus wanneer de zon ondergaat- maakt je lichaam zich op om weer in ruststand te komen. Door afname van licht gaat je lichaam het nachthormoon melatonine aanmaken (grootste antioxidant!) om in de nacht weer te kunnen herstellen.

 

En als de zon weer opkomt, dan begint het hele proces weer van voor af aan. Mooi toch, die natuur!

 

Meer weten over je biologische klok? Kijk eens op www.chronobiology.com

Gezond

RHYTHM of LIFE! Hoe werkt jouw biologische klok?

Iedere dag wordt je biologische klok door het ochtendlicht gereset. Hierdoor kun je een 24-uurs ritme aanhouden. Je dag- & nachtritme staan sterk onder invloed van licht. In die 24 uur spelen zich allerlei processen af in je lichaam. Zo beïnvloedt licht o.a. je lichaamstemperatuur, je spijsvertering en afgifte van vele hormonen. Het ochtendlicht zorgt er bijvoorbeeld voor dat je stresshormoon cortisol wordt gestimuleerd om weer fit aan de dag te beginnen. Je lichaamstemperatuur en je bloeddruk stijgen. In de loop van de ochtend is je alertheid het hoogst. Zo halverwege de middag zijn je coördinatie en reactiesnelheid op z’n best. Eind middag, begin avond zijn je spier- & knijpkracht op z’n top. Goed om dan naar de sportschool te gaan! Dat hangt ook samen met het bereiken van je hoogste lichaamstemperatuur en bloeddruk. Wanneer in de avond de lichtintensiteit en -kleur afneemt, maakt je lichaam zich op om weer in ruststand te komen. Door afname van licht gaat je lichaam het nachthormoon melatonine aanmaken (grootste antioxidant!) om in de nacht weer te kunnen herstellen.

En als de zon weer opkomt, dan begint het hele proces weer van voor af aan. Mooi toch, die natuur!

Meer weten over je biologische klok? Kijk eens op www.chronobiology.com

Gezond

Hoe tikt jouw biologische klok?

Deze week hebben drie Amerikaanse wetenschappers de Nobelprijs voor Geneeskunde kregen voor de ontdekking van de werking van onze biologische klok: oftewel ons 24-uurs ritme. Zij hebben het moleculaire mechanisme ontrafelt achter ons slaap- & waakritme. Die biologische klok speelt een belangrijke rol bij slapen, waken, eten, drinken en afgifte van bepaalde hormonen bij mensen & dieren, maar ook planten en bacteriën. Lastige materie!

Hoe zit dat nu ook al weer met ons dag- & nachtritme?

Als opfrisser een korte uitleg. Onder invloed van (ochtend)licht wordt het stresshormoon cortisol gestimuleerd. Dit hormoon zorgt ervoor dat we ons klaar kunnen maken voor activiteit gedurende de dag. De piek van cortisol is zo rond 08.00 uur in de ochtend. In de vroege ochtend stijgt ook onze lichaamstemperatuur. Halverwege de ochtend zijn we het meest alert. Na de middag is onze reactiesnelheid en coördinatievermogen het meest optimaal. Ons lichaam heeft dan nog een kleine piek in cortisolaanmaak. Aan het eind van de middag is onze knijp- en spierkracht op z’n hoogst. Perfecte tijd dus om te sporten, maar dat terzijde..

Bloeddruk en lichaamstemperatuur zijn begin van de avond op hun hoogtepunt (beste moment om bijvoorbeeld koorts te meten). Zo na een uurtje of 9 in de avond maakt ons lichaam zich weer op om in ruststand te komen. Ook dit gebeurt onder invloed van (afname van) licht. Het nachthormoon melatonine wordt aangemaakt om ons klaar te maken voor de nacht. Het grootste antioxidant in je lichaam zorgt ervoor dat je lichaam in de nacht kan herstellen. Gedurende de nacht daalt de lichaamstemperatuur en bloeddruk weer. In de vroege ochtend begint het hele circus weer van voor af aan. Dit is uiteraard een hele summiere opsomming van ons 24-uurs ritme. Ons lichaam geeft uiteraard vele hormonen en neuronen meer af. Goed is om te weten dat alles weer verband houdt met elkaar.

Weetje: aan hoe meer daglicht we overdag blootgesteld worden, des te meer melatonine we aanmaken in de nacht. De hoeveelheid melatonine-aanmaak heeft weer invloed op de serotonine-aanmaak overdag. Het hormoon dat ons gelukkig maakt. Ook wordt in de nacht het hormoon prolactine aangemaakt. Naast melatonine een groot antioxidant. Hoe langer de prolactine-aanmaak, des te meer dopamine je overdag aanmaakt. Juist ja: het beloningshormoon.

 

 

 

Gezond

Goed voornemen 2017: MEER DAGLICHT!

Nieuw jaar, nieuwe voornemens, nieuwe kansen! Persoonlijk doe ik niet aan goede voornemens. Niet omdat ik ze niet waar kan maken, maar gewoon omdat ik denk aardig bezig te zijn wat betreft gezondheid, werk en mijn dagelijkse bezigheden.

Ik heb de reclames om af te vallen, het belang van stoppen met alcohol en roken, stressvermindering en meer bewegen al weer voorbij zien komen. Uiteraard hele belangrijke zaken om je bewust van de gevolgen ervan te zijn.

Jammer dat vaak wordt vergeten dat daglicht zo’n belangrijk onderdeel van onze gezondheid is. Iedere dag minimaal een half uur naar buiten doet al zo veel met ons lijf en brein. Zelfs op een bewolkte dag is het daglicht vele malen sterker dan bijvoorbeeld binnen op kantoor waar kunstlicht brandt.

Naast het feit dat je in beweging bent, zorgt daglicht voor allerlei interne biologische processen. Onder invloed van daglicht worden diverse hormonen aangemaakt zoals cortisol (stresshormoon) dat o.a. je energieniveau, alertheid en uithoudingsvermogen verhoogt. Ook wordt het hormoon seratonine (gelukshormoon) aangemaakt dat invloed heeft op je geheugen, stemming, depressie, emotie en seksuele activiteit.

In je hersenen (pijnappelklier) wordt seratonine in de avond omgezet in melatonine (nachthormoon). Als je overdag voldoende daglicht heb gekregen en dus voldoende seratonine hebt aangemaakt, maak je in de avond en nacht voldoende melatonine aan waardoor je nachtrust ook sterk verbetert. Een goede nachtrust zorgt weer voor een goede balans en herstel van ons lichaam! Soms kan het leven zo simpel zijn..

Een heel gezond en daglichtrijk 2017!

 

 

 

 

 

Gezond

Wakker worden met koffie? Stel het even uit!

Hoe heerlijk is het als je net je bed uitkomt wakker te worden met dat eerste kopje koffie? Toch zijn er volgens slaapexperts Els van der Helm en Michael Breus een aantal redenen om het drinken van je eerste kopje koffie in de ochtend uit te stellen.

Tijdens het slapen verliezen we via de mond veel vocht. Koffie is ook nog eens vocht afdrijvend. Beginnen met een paar glazen lauwwarm water vult het vocht weer aan. Daarbij komt het metabolisme (stofwisseling) beter op gang.

Het ‘groggy’ gevoel in de morgen (ook wel slaaptraagheid genoemd) zorgt ervoor dat cafeïne de eerste 30 minuten dat je wakker bent, niet effectief is. Je lichaam is gewoon nog in de slaapstand en moet langzaam wakker worden.

De laatste reden is het stresshormoon cortisol dat in de ochtend zijn hoogste piek behaalt. Cortisol zorgt er o.a. voor dat we ’s-ochtends wakker worden en dat we overdag bij de les blijven. Als je vroeg in de ochtend cafeïne toevoegt, wat een stimulus is, denkt je lichaam dat het niet zoveel cortisol meer hoeft aan te maken. Gevolg is dat je cortisolspiegels naar beneden gaan. Je krijgt een cafeïnecrash, wat ervoor zorgt dat je nog meer koffie gaat drinken.

Advies van beide slaapexperts is om 90 minuten in de ochtend te wachten voor je eerste kopje koffie.

 

Dat wordt toch even wennen voor sommigen!

 

 

Gezond

Licht en donker

HOE WERKT ONZE BIOLOGISCHE KLOK

 

In de blog ‘Gezond’ wil ik de invloed van licht op ons als mens laten zien. Door de komst van kunstlicht hebben we overal en altijd licht wanneer we willen, om te kunnen werken, lezen, sporten en allerlei andere zaken. Komt dat even goed uit!

Maar licht heeft een veel grotere invloed op ons leven dan alleen kunnen zien. Licht heeft invloed op onze stemming, productiviteit, beleving en gezondheid.

Ik zal regelmatig bloggen over de effecten van licht. Om een beetje te kunnen begrijpen hoe dat proces in zijn werk gaat, zal ik proberen het kort en simpel uit te leggen.

Het circadiaan ritme is een biologisch ritme waarvan de cyclus ongeveer 1 dag duur: oftewel een 24-uurritme of slaap-waakritme en functioneert onafhankelijk van omgevingsfactoren als licht en temperatuur.

Ook andere lichtaamsfuncties vertonen een 24-uursritme zoals afscheiding van bepaalde hormonen, hartritme, slaappatroon en behoefte aan eten en drinken.

Het circadiaan ritme wordt via de biologische klok aangestuurd. Die ‘klok’ bevindt zich in onze hersenen en staat via ons netvlies in contact met de buitenwereld.

Onder invloed van licht worden o.a. het nachthormoon melatonine en het stresshormoon cortisol aangemaakt. Melatonine is het grootste anti-oxidant in ons lichaam en zorgt er voor dat ons lichaam ’s-nachts weer kan ‘resetten’. Cortisol zorgt er oa voor dat we ons fit voelen, alert zijn, ons beter kunnen concentreren en heeft invloed op onze stemming.

Melatonine en cortisol: deze twee begrippen zullen vaak terugkomen in mijn blogs.

So: be alert!