All Posts By

Esther Groenhuijzen

Gezond

Je zou maar een avondmens zijn…

Dat we in een 24-uurs maatschappij leven is inmiddels wel duidelijk. Het ‘9 tot 5’ principe is zo ongeveer wel achterhaald. Sterker nog: het wordt vaak als behoorlijk burgerlijk gezien om op de klok te werken. Flexibiliteit is de norm voor veel werkenden geworden. Toch vreemd dat veel bedrijven nog wel vasthouden aan een vroege start in de ochtend. Dat je tot 19.00 uur doorwerkt is geen probleem, maar om 10.00 uur beginnen is not done.

Iedereen heeft wel gehoord van avond- en ochtendmensen. Of je een avond- of ochtendmens bent is genetisch bepaald. Een avondmens heeft een ander natuurlijk ritme dan een ochtendmens. Dat wordt bepaald door de snelheid waarmee je biologische klok tikt. Voor avondmensen kan het erg moeilijk zijn om het ritme van een ochtendmens aan te houden.

Echter, de hele maatschappij is ingericht op ochtendmensen. Uit steeds meer onderzoeken blijkt dat het voor avondmensen ongezond is om zich aan het ritme van een ochtendmens te houden. Hoger risico op diabetes type 2 en overgewicht kan een gevolg zijn. Er is steeds meer bewijs dat je lichaam op een andere manier met eten omgaat wanneer je op de verkeerde momenten eet. Diverse studies wijzen uit dat eten, licht en de biologische klok nauw samenhangen met elkaar.

Van avond- naar ochtendmens veranderen gaat helaas niet. Toch kun je je biologische klok wel voor de gek houden door veel met licht te spelen.

Zorg in de avond dat je zoveel mogelijk wegblijft van te veel licht en afleiding van telefoon of computer. Zet desnoods een zonnebril (met rode glazen) op. Je lichaam bereidt zicht voor om (eerder) te gaan slapen. In de ochtend kun je het beste zo snel en veel mogelijk licht tot je nemen. In de zomer vaak geen probleem, in de winter zou je een lichtbril of daglichtlamp kunnen gebruiken. Je melatonine (nachthormoon) wordt onderdrukt en het hormoon cortisol wordt gestimuleerd.

Als dat niet lukt: kies dan een beroep dat bij je dag- en nachtritme past!

 

 

 

 

Geen categorie Gezond

Verstoorde nachtrust door blauw licht?! Meten is weten..

Slapen is belangrijk. Iedere nacht 6 tot 8 uur zorgt ervoor dat je overdag fit en alert bent. Je zit lekkerder in je vel na een goede nachtrust. Inmiddels zijn veel artikelen verschenen over het gebruik van telefoons en laptops net voordat je gaat slapen. Bij afname van licht in de avond wordt het nachthormoon melatonine aangemaakt zodat je eerder in slaap valt. Het blauwe licht van je mobieltje of laptop onderdrukt die melatonine-aanmaak waardoor je nachtrust wordt verstoord.

Al diverse keren heb ik hierover een discussie gehad: is dit het ‘kip of het ei’ verhaal? Zorgt het blauwe licht voor een verstoord nachtritme òf de activatie van je hersenen waardoor je niet in slaap valt. Pubers die nog een hoger level willen halen, of net in een boeiend groepsgesprek zitten of wanneer je net een mailtje leest waardoor je direct weer alert bent..

Meten is weten! Marcel van der Steen van Olino heeft een test gedaan met een mobiel met een groot scherm. Het licht is volledig op wit gezet. De meest ernstige situaties werd dus nagebootst op een afstand van 30 en 40 cm (oog/mobiel afstand). Zijn conclusie is dat het (blauwachtige) licht dat uit het geteste mobiel komt dusdanig laag is, dat dàt geen invloed heeft het je dag/nachtritme, melatonine-onderdrukking en alle andere melanopische aspecten!

Oké, duur van blootstelling aan blauw licht (vlak) voor het slapen en de grootte van het beeldscherm spelen natuurlijk ook een rol. Uit andere onderzoeken is echter onduidelijk gebleken in welke mate dit schadelijk is voor je slaap. Neemt niet weg dat mijn slotconclusie is om op tijd het licht uit te doen en te genieten van een lange nachtrust!

Wil je het hele onderzoek lezen? Klik dan op onderstaande link.

http://www.olino.org/articles/2015/11/19/heeft-het-mobieltje-heeft-automatische-bed-modus-nodig-om-slaap-te-borgen/

 

 

www.olino.org

 

 

Gezond

Dagen worden weer langer!

Wat een heerlijk gevoel om in de ochtend weer op te staan als het al licht is en thuis te komen met daglicht! Het voorjaar is in aantocht en dat houdt in dat we naast wat aangenamere temperaturen meer daglicht krijgen.

Eén tip die ik je kan meegeven, is om bij het afgaan van je wekker direct de gordijnen te openen. Het licht dat je slaapkamer binnenkomt, zorgt ervoor dat je energieker aan je dag kunt beginnen doordat het ochtendlicht je melatonine (nachthormoon) onderdrukt en je cortisolspiegels (stresshormoon) stimuleert.

Uit recent onderzoek blijkt dat hoe hoger de lichtintensiteit in de ochtend is, hoe meer energie er wordt vrijgemaakt. En daar kun je dan weer de hele dag van profiteren!

Ook ben je alerter als het licht is. En dat zorgt ervoor dat het een stuk veiliger op de weg is als je naar je werk gaat.

Daglicht zorgt er ook voor dat we meer kleur en contrasten zien dan in het donker. En dat prikkelt onze hersenen weer. Maar bovenal voelen we ons als ‘dagdieren’ prettiger wanneer het licht is dan in het donker.

 

 

Spotlight

Zen met licht en aluminiumfolie!

Binnenkort naar Antwerpen om even tot rust te komen? Tot 19 maart aanstaande is de tijdelijke tentoonstelling ‘Buddha & Mind’ in het MAS. Een unieke reeks boeddhistische miniatuurschilderingen nemen je mee in het proces van een meditatie. De tentoonstelling geeft de bezoeker de gelegenheid om zich te verdiepen in het Tibetaans boeddhisme maar ook om te ontsnappen aan de drukte van alledag en te genieten van verstilling.

Het prachtige interactieve lichtkunstwerk LOTUS 7.0 van Studio Daan Roosegaarde sluit daar prachtig bij aan! LOTUS 7.0 is gemaakt van honderden aluminium stukjes folie die zich op een organische manier ontvouwen. Toeschouwers kunnen door deze ‘levende’ muur van 4 x 2 meter wandelen. Door met je hand langs de slimme folies te gaan, veranderen deze geleidelijk en openen zich in reactie op jouw gedrag. Poëzie komt tot leven!

 

www.studioroosegaarde.net

www.mas.be

 

LOTUS 7 (2) LOTUS 7 (3) LOTUS 7 (4) LOTUS 7 (6)

 

 

 

Gezond

Goed voornemen 2017: MEER DAGLICHT!

Nieuw jaar, nieuwe voornemens, nieuwe kansen! Persoonlijk doe ik niet aan goede voornemens. Niet omdat ik ze niet waar kan maken, maar gewoon omdat ik denk aardig bezig te zijn wat betreft gezondheid, werk en mijn dagelijkse bezigheden.

Ik heb de reclames om af te vallen, het belang van stoppen met alcohol en roken, stressvermindering en meer bewegen al weer voorbij zien komen. Uiteraard hele belangrijke zaken om je bewust van de gevolgen ervan te zijn.

Jammer dat vaak wordt vergeten dat daglicht zo’n belangrijk onderdeel van onze gezondheid is. Iedere dag minimaal een half uur naar buiten doet al zo veel met ons lijf en brein. Zelfs op een bewolkte dag is het daglicht vele malen sterker dan bijvoorbeeld binnen op kantoor waar kunstlicht brandt.

Naast het feit dat je in beweging bent, zorgt daglicht voor allerlei interne biologische processen. Onder invloed van daglicht worden diverse hormonen aangemaakt zoals cortisol (stresshormoon) dat o.a. je energieniveau, alertheid en uithoudingsvermogen verhoogt. Ook wordt het hormoon seratonine (gelukshormoon) aangemaakt dat invloed heeft op je geheugen, stemming, depressie, emotie en seksuele activiteit.

In je hersenen (pijnappelklier) wordt seratonine in de avond omgezet in melatonine (nachthormoon). Als je overdag voldoende daglicht heb gekregen en dus voldoende seratonine hebt aangemaakt, maak je in de avond en nacht voldoende melatonine aan waardoor je nachtrust ook sterk verbetert. Een goede nachtrust zorgt weer voor een goede balans en herstel van ons lichaam! Soms kan het leven zo simpel zijn..

Een heel gezond en daglichtrijk 2017!

 

 

 

 

 

Design

Als een vis in het … licht!

Soms kom je van die snoepjes tegen. Zoals deze spectaculaire grote Koi karper! Al op diverse beurzen in het echt mogen bewonderen. De Koi wordt ook wel Nishikigoi of brokaatkarper genoemd: de nationale vis van Japan. Nishiki is het Japanse woord voor ‘kleurig kleed’. Dit exemplaar bestaat uit hout en heeft een dimbare ledverlichting.

Een waanzinnig lichtsculptuur gemaakt van kleine houten latjes die over elkaar worden gelegd als de schubben van een vis. Geïnspireerd door een gevlochten houten systeem dat – wanneer het wordt verlicht- de transparantie laat zien. Het resultaat is een ruim drie meter lang en 1,75 meter hoog hangarmatuur. Een eyecatcher van jewelste! Ook wanneer de Koi niet verlicht is, blijft het een lust voor het oog.

Dat de Koi-lamp bijzonder is blijkt wel uit het feit dat er zelfs een video van gemaakt is!

https://vimeo.com/123721084

 

www.lzf-lamps.com

www.illum.nl

lzf-koi-lamp-2 lzf-koi-lamp-3 lzf-koi-lamp-4 lzf-koi-lamp-5

 

Spotlight

WELCOME TO MY HOMETOWN!

Dat is het lichtkunstproject van de studenten van de diverse opleidingen van de Lighting Design Academy. Vanaf vandaag is ‘Welcome to my hometown”  als onderdeel van de vaarroute ‘Water Colors’ te bewonderen tot en met 22 januari 2017.

Sinds een aantal jaren heeft Amsterdam naast het Eindhovense Glow haar eigen lichtkunstfestival. Internationale en kunstenaars, architecten, designers en lichtontwerpers uit eigen land brengen ook deze winter weer creatieve lichtkunstwerken tot leven. Wat leuk is aan Amsterdam is uiteraard de route met een bootje door de grachten. Idyllisch!

Het thema van de vaarroute ‘Water Colors’ is A view on Amsterdam. Hier werden kunstenaars uitgedaagd om een nieuwe kijk te geven op de stad, haar architectuur, de toekomst en welke rol de stad gaat spelen op het wereldtoneel.

De wandelroute ‘Illuminade’ heeft als thema ‘Biomimicry, inspired by nature. Hier worden logica en structuur van de natuur toegepast om menselijke problemen op te lossen. Start van deze route is op 15 december aanstaande en eindigt op 8 januari 2017.

Laat je verwonderen door de wereld van licht!

 

www.amsterdamlightfestival.com

www.lightingdesignacadamy.org

am amsterdam-light-festival-2 amsterdam-light-festival-3 amsterdam-light-festival-4

 

 

 

 

 

 

Gezond

Jetlag door slaaptekort jongeren?!

Ook zo geïrriteerd wanner je puberend kind maar niet wil slapen? Ook zo geïrriteerd wanneer je kind in de ochtend z’n bed niet uitkomt? Ook zo geïrriteerd dat ze zo lang in de avond op hun mobiel of laptop zitten, tv kijken of nog aan het gamen zijn? Honderden keren heb je ze verteld dat ze op tijd moeten slapen omdat ze de volgende ochtend weer naar school moeten.

Een kleine eye-opener: onze pubers kunnen er helemaal niets aan doen!

Doordat kinderen in de pubertijd komen, verandert er hormonaal heel veel. Ook de biologische klok verandert waardoor het slaap- waakritme verschuift naar een later tijdstip. Wanneer je kind dan ook nog een avondmens is –wat genetisch is bepaald- dan heb je een nog groter probleem! Die wekker gaat immers de volgende ochtend weer gewoon af om naar school te moeten. Chronisch slaaptekort komt veel voor onder onze jeugd en jong volwassenen. Die ontregelde biologische klok lijkt op een jetlag. En dat heeft grote consequenties. Het ontregelt het metabolisme, immuunsysteem, hormoonhuishouding, leervermogen, bloeddruk en de regulering van je lichaamstemperatuur. Jongeren kunnen hierdoor slechter presteren op school, hun (psychische) gezondheid gaat achteruit, depressies liggen op de loer, er kan overgewicht ontstaan, agressief gedrag en een hoger risico op alcohol- en drugsmisbruik.

Zo.. daar sta je dan als ouder. Ga ze dat maar eens duidelijk maken!

Ook ik heb jarenlang geprobeerd duidelijk te maken hoe belangrijk het is om voldoende te slapen. Jongeren worden voldoende voorgelicht over gezond eten en meer bewegen, maar voor slapen is eigenlijk heel weinig aandacht.

Volgend jaar start een pilot (Charge your brainzzz). Een lespakket dat de Hersenstichting in samenwerking met Amsterdam Slaap Centrum MC en Chrono@Work van de Rijks Universiteit Groningen gaat ontwikkelen.

Alvast een snelle tip voor de jeugd: in de avond een zonnebril op om eerder te gaan slapen en in de ochtend een daglichtlamp om overdag beter te kunnen presteren en concentreren!

 

Bron: gelezen in RTL Nieuws Weekendmagazine, editie 42, 2016

www.chronoatwork.com

www.hersenstichting.nl

 

Gezond

Kortere dagen, minder licht!

Aanstaand weekend wordt de klok weer een uur terug gezet en gaat de wintertijd tot eind maart in. Een uurtje extra slapen is natuurlijk heerlijk, maar ieder jaar moet ik weer erg wennen aan de eerste avond dat het rond etenstijd al donker is. Voor veel mensen is het doorkomen van die winterperiode een enorme opgave. Kortere en koudere dagen. Je voelt je een stuk minder fit doordat je minder naar buiten gaat, minder beweegt en zwaarder eet. Op een herfstachtige dag, ben je sneller geneigd om binnen te blijven.

Toch is het goed om jezelf in deze periode te verwennen met zoveel mogelijk daglicht. Zonlicht geeft je energie en je wordt er blij van. Helaas vertrekken veel mensen in de donkere ochtend naar hun werk en komen tegen de avond in het donker weer thuis. Met een beetje geluk hebben ze tijdens de lunchpauze nog een wandeling buiten kunnen maken. Echter, vanaf oktober tot april/mei leven we in Nederland in een zogenaamde biologische duisternis: het zonlicht overdag is niet sterk genoeg meer om optimaal zijn werk op ons als mens te doen. Bij sommige mensen kan dit tekort aan daglicht zelfs leiden tot depressieve klachten en ernstige vermoeidheid(ook wel ‘SAD’ Seizoensafhankelijke Depressie genoemd). Lichttherapie zou een mooie uitkomst zijn voor mensen die echt last hebben van de winterblues of zelfs een winterdepressie. Overigens gaan deze klachten vanzelf weer over als de dagen langer worden.

Ikzelf heb overigens de ProPeaq lichtbril aangeschaft om in de ochtend die extra energieboost te krijgen. Het blauwachtige licht van de ProPeaq lichtbril zorgt ervoor dat melatonine (nachthormoon) volledig wordt onderdrukt en stimuleert de aanmaak van cortisol (stresshormoon), zodat ik fitter aan de dag begin!

 

www.propeaq.com

www.solg.nl

 

 

 

Design

Licht(e) ingewanden

Dutch Design Week 20l6 laat ook dit jaar weer haar meest creatieve kant zien. Eindhoven is doordrenkt van nieuw design, technologie, creatievelingen en nieuwsgierige bezoekers.

Ikzelf vind het altijd het feestje om de Graduation Show te bezoeken in de Witte Dame. Afstudeerprojecten van leerlingen van de Design Academy. Uiteraard gaat mijn interesse het meest naar verlichting uit.

De ‘Inside Out’ lamp van de Deense ontwerpster Kathrine Barbro Bendixen sprong er voor mij uit. Een hangarmatuur bestaande uit een led-buis met daarom heen… darmen van een koe! Mijn vraag aan haar was hoe ze op dit idee gekomen is. Ze vertelde me dat ze een keer zelf worst wilde maken. Tijdens het uitspoelen van de darmen zag ze dat de vorm ervan veranderde. En zoals vaak bij creatieve mensen, vraag je je af wat er nog meer mee kan. Door er lucht in te blazen, zag Kathrine dat er een natuurlijke twist ontstond. Deze kronkelingen heeft ze uiteindelijk toegepast als een nieuw design ontwerp voor een lamp. Om de darmen zit een dun laagje folie voor de stevigheid. Het design is bedoeld voor toepassing in duurzame restaurants.

 

Gezien tijdens DDW 2016 – Graduation Show – Witte Dame – Eindhoven

www.studiokbb.dk

ddw-2016-28intestines5intestines16