Afgelopen weekend was het ‘Weekend van de Wetenschap’. Ik had me aangemeld voor het symposium ‘De klokken in ons lichaam’. Diverse toponderzoekers vertelden over hoe het verstoren van je biologische klok leidt tot problemen met slaap, overgewicht, veroudering en hoe je de ritmes van je eigen lichaamsklokken kunt versterken. Interessant! Eén van de presentaties ging over ‘sociale jetlag’.
Slapen is een essentieel onderdeel van ons dag- & nachtritme. Over het algemeen is 7 tot 8 uur slapen voldoende. Maar er is veel variatie in slaap timing. Welk chronotype ben jij? Een avond- of ochtendmens?
Je slaap-/waakritme wordt vaak gedereguleerd door onze maatschappij, met vaste school- en werktijden. Dat leidt vooral bij avondmensen tot wat je noemt een ‘sociale jetlag’. Je biologische klok en sociale klok lopen niet gelijk.
En dat kan een grote impact hebben op je leven! Op je concentratie, alertheid en uiteindelijk ook op je humeur. Pubers zijn over het algemeen avondmensen. Daar kunnen ze overigens zelf niets aan doen; dat heeft de natuur bepaald. Uit onderzoeken is gebleken dat deze groep vaak lagere cijfers behaalt in de ochtend en dan voornamelijk op wetenschappelijke onderwerpen.
Late chronotypes hebben last met opstarten. Volgens hun biologische klok worden ze later in de ochtend wakker, maar de sociale klok gaat vroeg in de ochtend af om op tijd op school of werk te zijn. Een aantal bedrijven laten vaste werktijden al los: bijvoorbeeld tussen 07.30 en 09.30 uur beginnen en tussen 16.30 en 18.30 uur stoppen met werken. Gevolg is beter presterende en alertere medewerkers. Daarbij zitten ze over het algemeen beter in hun vel. Je wordt in ieder geval minder groggy wakker!
Toch is er wel iets aan te doen om de sociale jetlag te reduceren. In de avond een bril met oranje glazen zorgt ervoor dat je hersenen het signaal krijgen dat het tijd wordt om te slapen. Als je daarnaast in de vroege ochtend aan voldoende (blauwachtig) licht wordt blootgesteld, begin je weer fris aan de dag.
Wil je meer tips over hoe je je sociale jetlag kunt reduceren? Kijk eens op www.herseninstituut.nl
